رادیۆی ده‌نگ- محه‌مه‌د مه‌حمود

 

گوێبیستی راپۆرته‌كه‌ بن:

ژمارەی چایخانەکان لە قەزای کەلار روی لەزیادبون کردوە، گەنجێک دەڵێت: ئەگەر ئیشم هەبێت نایەمە چایخانە، خاوەنی چایخانەکانیش باس له‌وه‌ده‌كه‌ن خەڵکی بە دەرونی روخاوەوە دێن و له‌ چایخانه‌كانیان دادەنیشن، پسپۆرێکی کۆمەڵایەتیش پێیوایه‌ بابه‌ته‌كه‌ لایەنی ئیجابی و سلبیشی هەیە.

 

ئه‌گه‌ر گوزه‌رێك به‌ناو بازاڕى كه‌لاردا بكه‌یت به‌تایبه‌تى له‌ كاته‌كانى ئێواران و شه‌وان، ئه‌وه‌ى سه‌رنجت راده‌كێشێت، بونى ژماره‌یه‌كى زۆری چایخانه‌یه‌ كه‌ زۆرینه‌شیان پڕ له‌ مشته‌رین.

 

ئه‌م حاڵه‌ته‌ به‌تایبه‌تى له‌ماوه‌ى ساڵانى رابردودا روى له‌زیادبون كردوه‌، رۆژ دواى رۆژ ژماره‌ى دوكانى چایخانه‌ و فرۆشیاری گه‌ڕۆكی چای، زیاتر ده‌بێت.

 

به‌ڕای گه‌نجێك، هۆكارى سه‌ره‌كی به‌ربڵاوبونى چایخانه‌كان، ده‌گه‌ڕێته‌وه‌ بۆ بێكاریی.

 

شەپۆل ئیبراهیم، گەنجێکی دانیشتوی قەزای کەلارە، له‌ لێدوانیدا بۆ رادیۆی دەنگ، باسی له‌وه‌كرد بێکاری و بێبەرنامەیی وایکردوە کە سەردانیکەری چایخانەکان زۆربێت.

 

بەپێی ئامارێک کە دەست رادیۆی دەنگ کەوتوە، ژمارەی چایخانەکان لە سنوری قەزای کەلار بەفەرمی و نافەرمییەوە نزیکه‌ی ۱۰۰ دانە دەبن.

 

به‌ڕای هه‌ڵمه‌ت عه‌باس، خاوه‌نى چایخانه‌ له‌ كه‌لار، ئه‌وه‌ی وایكردوه‌ ژمارەی چایخانەکان لە کەلار رو لەزیاد بون بکه‌ن، بێكاریی گه‌نجانه‌.

 

هه‌ندێك له‌ گه‌نجان و خاوه‌نكاره‌كان، بونى ئه‌م خواسته‌ زۆره‌ له‌سه‌ر چایخانه‌یان قۆستوه‌ته‌وه‌ و هه‌ستاون به‌ دروستكردنى چایخانه‌، ئه‌وه‌شی زیاتر هانیداون ئه‌وه‌یه‌ تێچوى ئه‌م پرۆژه‌یه‌ كه‌مه‌ و ده‌ستمایه‌یه‌كى ئه‌وتۆیشی ناوێت.

 

عەلی کەنعان، خاوه‌نى چایخانه‌ له‌ كه‌لار، بۆ رادیۆی دەنگ ده‌ڵێت: هەر کەسێک ملیۆنێک دینار کۆئەکاتەوە، چایخانەیەک دادەنێت.

 

به‌پێی روپێیوییه‌ك كه‌ محه‌مه‌د حسێن- رۆژنامه‌نوسی بواری ئابوری و وزه‌ ئه‌نجامیداوه‌، ژماره‌ى چایخانه‌كانى كه‌لار له‌سه‌دا سێهه‌زار و دوسه‌د زیادیان كردوه‌.

 

ئه‌و له‌ نوسینێكدا ئاشكراى ده‌كات، تاساڵی 2004 تەنها 2 چایخانە لەکەلاردا هەبو و 2 كتێبخانه‌ى ئه‌هلییش، لە ئێستادا له‌كه‌لار 64 چایخانە به‌رامبه‌ر به‌ تەنها 3 كتێبخانه‌ هه‌یه‌، بەمەش چایخانەکان بە رێژەی 3226% زیادیانكردوه‌، به‌ڵام كتێبخانه‌كان به‌ڕێژه‌ى 50% زیادیان كردوه‌.

 

به‌ڕای پسپۆڕێكى كۆمه‌ڵایه‌تى، زۆربونی ژمارەی چایخانەکان، لایەنی باش و خراپیشی هەیە.

 

هاوار کەریم، پسپۆری کۆمەڵایەتی و مامۆستا لەزانکۆی گەرمیان، بۆ رادیۆی دەنگ وتی: لایەنی باشی چایخانە توندوتۆڵکردنی پەیوەندییە کۆمەڵایەتییەکانە، خراپیه‌كه‌یشی بێكاربون و سودنه‌بینینه‌ له‌ كاته‌كان بۆ كارى به‌رهه‌مدار.

 

بەپێی وتەی ئەو پسپۆڕە كۆمه‌ڵایه‌تییه‌، خوڵقاندنى دەرفەتی کار و کردنەوەی دەزگای رۆشنبیری، وادەکات گەنجان کەمتر رو له‌ چایخانە بكه‌ن، به‌پێچه‌وانه‌شه‌وه‌ نه‌بونى ئه‌و ناوه‌ندانه‌، واده‌كات چایخانه‌كان زۆرتر و قه‌ره‌باڵغ تر بن.

 

ئه‌گه‌ر بڕیار بێت چایخانه‌كان ده‌رخه‌رى دۆخێك بن، ئه‌وا بێگومان دۆخی بێكاریی و ده‌ستبه‌تاڵییه‌، دۆخێك كه‌ ئه‌گه‌ر هه‌نگاوى پێویست بۆ چاره‌سه‌ركردنى نه‌نرێت، ره‌نگه‌ له‌ بانه‌ڕۆژدا لێكه‌وته‌ى خراپ و مه‌ترسیداری جۆراوجۆری لێبكه‌وێته‌وه‌.