رادیۆی ده‌نگ- محه‌مه‌د مه‌حمود

 

لە گەرمیان، ئەو ناوچەیەی کە هاوینەکانی بە گەرمی و وشکەساڵیی بەناوبانگە، پیاوێک هەیە بە ناوی ستار عەزیز، كه‌ به‌ "ستار بۆڕیی" ناسراوه‌. ئه‌م پیاوه‌ ته‌مه‌ن 46 ساڵییه‌، چیرۆکێکی ئیلهامبەخشی لە خۆبەخشی و مرۆڤدۆستی تۆمارکردوە، لە بری ئەوەی خەونی ژیانی دایکی و براکەی بۆ فەریزەی حەج بهێنێتە دی، بڕیارێکی گەورەی دا کە ژیانی سەدان ئاژەڵ و مرۆڤی گۆڕی.

 

 

بڕیارێکی گۆڕانکار

 

چیرۆکەکە دەگەڕێتەوە بۆ وشکەساڵییەکی سەخت کە گەرمیانی گرتەوە. وەک زۆر جار، ئەم وشکەساڵییە کارەساتى بەدوای خۆیدا هێنا.

 

ستار عەزیز، کە سه‌رقاڵی كۆكردنه‌وه‌ى پارە بو بۆ خه‌رجیی حەجی دایك و برایه‌كى، دیمه‌نێك رایده‌چڵه‌كێنێت و بڕیاره‌كه‌ى پێده‌گۆڕێت، دیمه‌نه‌كه‌ش مرداربونه‌وه‌ى ئاسكێك و به‌چكه‌كه‌یه‌تى له‌ تینوێتییدا.

 

ئەم دیمەنە کاریگەرییەکی قوڵی لەسەر دانا، هه‌ربۆیه‌ لەو ساتەدا، بڕیارێکی گەورەی دا: پارەی حەجەکەی تەرخان بکات بۆ دروستکردنی پۆندێکى ئاو كه‌ مرۆڤ و ئاژه‌ڵ و سروشتیش لێی به‌هره‌مه‌ند بن.

 

 

خەونێک دەبێتە واقیع

 

ستار لە گوندی جەبراوەی سەر بە ناحیەی مەیدان، دەستی بە جێبەجێکردنی پڕۆژەکەی کرد.

 

نزیكه‌ى 15 ساڵ لەمەوبەر، ئەو پۆندەی دروستکرد کە ئەمڕۆ بوەتە سەرچاوەی ژیان بۆ دانیشتوان و ئاژەڵە کێوییەکانی سنورەکە. سەرچاوەی سەرەکی ئاوى پۆنده‌كه‌ كانییه‌، بەڵام بەشێکی زۆریشی لە ئاوی بارانەوە دێت.

 

بە قسەی خۆی، پۆندەکە نزیکەی 18 مەتر قوڵە، 200 مەتر درێژە و نزیکەی 100 مەتریش پانە. تێچوی گشتی پڕۆژەکەش نزیکەی 25 ملیۆن دیناری عێراقی بوە، هه‌مو ئه‌و پاره‌یه‌شی له‌ حسابی خۆی دابینكردوه‌.

 

 

تەنهایی و دژایەتی، پاشان رێز

 

سەرەڕای ئەم هەوڵە مەزنە، ستار عەزیز لە سەرەتادا روبەڕوی تەنهایی و دژایەتی بوەتەوە. ئەو دەڵێت: "کاتێک دەستم بە دروستکردنی پۆندەکە کرد، هاوکاریمان نەدەکرد، بەڵکو دژایەتیمان دەکرد، هەمویان دژایەتییان دەکردم، تەنانەت جارێک حەفارەیان هێنابو بۆ روخاندنی پۆندەکە".

 

بەڵام کاتێک راستییەکان دەرکەوتن و سودی پۆندەکە بۆ ناوچەکە ئاشکرا بو، دۆخەکە گۆڕا. وه‌كخۆی ده‌ڵێت: بەڕێوەبەری پێشوی ناحیەی مەیدان بانگی کرد و پێی وت: "شەرم دەکەم بانگی تۆ کراوە، لە جیاتی ئەوەی دەستخۆشیت لێ بکەین، بانگت دەکەین و ئیهانەت دەکەین". پاشان دەستخۆشی لێکرد بۆ پڕۆژە مرۆڤدۆستانەکەی.

 

 

ژیانێک کە لە پۆندەکەوە سەرچاوە دەگرێت

 

ئەمڕۆ، پۆندەکەی ستار عەزیز تینوێتی سەدان ئاژەڵی ماڵی و کێوی دەشکێنێت.

 

سروشتی جوگرافیای گەرمیان وایە کە لە هاویندا پلەی گەرما بەرز دەبێتەوە و وشکەساڵی زیان بە کشتوکاڵ و ئاژەڵ دەگەیەنێت، بەڵام پۆندەکەی ستار بوەتە لانکەی ژیان، رۆژانه‌ نزیكه‌ى 100 سه‌ر مه‌ڕ ئاوی لێدەخۆنەوە، باڵنده‌ كێوییه‌كان بەسەریدا دێن و له‌ناوه‌وه‌ش ئاوەکە پڕە لە ماسی. ئه‌مه‌ سه‌رباری ئه‌وه‌ى ئاژەڵە کێوییەکانی ناوچەکە، لەوانە ئاسک، سودی لێدەبینن.

 

جگە لەوانەش، ستار دەڵێت: ئاستى ئاوی بیرەکانی گوندەکانی دەوروبەریش زیادیان کردوە. 

 

 

خۆشحاڵییەکی بێ کۆتا

 

ستار عەزیز ئێستا دڵخۆشییەکی زۆری هه‌یه‌ بۆ پۆندەکەی. ئەو دەڵێت: "دروستکردنی پۆندەکە دڵخۆشی کردوم، بەردەوامیش سەردانی دەکەم، چونکە ئاژەڵى ماڵی و کێوی دەچنە سەری و ئاوی لێدەخۆنەوە".

 

چیرۆکی ستار عەزیز نمونەی چیرۆكێكى سه‌ركه‌وتوه‌، لەوەی کە چۆن تاکه‌ كه‌سێك بە بڕیارێکی ئازایانە، دەتوانێت ژیانی دەیان و سەدان گیاندار بگۆڕێت و ببێتە سەرچاوەی ژیان لە ناوچەیەکی وەک گەرمیان.